GILDENFEEST
Hoge Gildenraad der Kempen
De stichtingsvergadering, waarop 48 gilden werden uitgenodigd, was op zondag 3 februari 1952 een feit. Op 9 maart 1952 werden de eerste statuten goedgekeurd. De Hoge Gildenraad der Kempen (HGK) was geboren.
De opeenvolgende Opperhoofdmannen:
1952-1964 Dhr. R. Van Ostaeyen
1964-1968 Dhr. A. De Vos,
1968-1973 Dhr. J. Ernalsteen
1973-1978 Dhr. J. Vorsselmans
1978-heden Dhr. E. Van Autenboer
Organigram :
De (oude) benamingen in het bestuur van de H.G.K. zijn gebleven.
Er is de Opperhoofdman, bijgestaan door de hoofdgriffier en de penningmeester.
Zij vormen het dagelijks bestuur.
Namens elk wapen zetelen er in de Wet (= hoofdbestuur ): de Opperdekens, Opperkoningen en Opperkeizers. Ook de landjuweelhouder heeft een zitje in de Wet.
Op deze wijze is elk wapen gelijk verdeeld in het hoofdbestuur van de H.G.K.
De raad zelf bestaat uit de hoofdman van elke aangesloten gilde.
Zij houden een algemene voorjaars en najaarsvergadering.
Om de ganse werking van de HGK in goede administratieve banen te leiden kan de hoofdgriffier rekenen op hulpgriffiers, die elk een specifieke taak vervullen.
De naam De Hoge Gildenraad der Kempen is intussen, na ruim 50 jaar werking, een begrip geworden zowel in de Noorder- als in de Zuiderkempen.
Momenteel herbergt de H.G.K. ruim een 60-tal actieve gilden bestaande uit buksgilden, voetbooggilden, gilden die de kleine kruisboog hanteren en gilden die schieten met de Sint-Jans of balansboog.
De handbooggilden zijn numeriek in de meerderheid.
Andere gilden bestaan nog wel maar hebben geen activiteiten meer. Enkelen zijn “slapende”…
Schietingen :
a) Schietspel :
In de huidige werking van de H.G.K. ontmoeten de schutters elkaar op het jaarlijks Schietspel. Bij voorkeur vindt deze gebeurtenis plaats op de eerste zondag van juni, indien mogelijk afwisselend in de Noorder en Zuiderkempen.
De gilden van de buks, handboog, voetboog,kleine kruisboog en Sint-Jansboog stellen dan hun beste schutters- zestallen op en trachten de hoogste eer te behalen. De winnende gilde wordt, per wapen, beloond met een tinnen schotel. Per wapen ontvangt de schutter die de meeste rozen schiet een rozenprijs, een kleiner model tinnen schotel.
b) Gildenfeest :
Ook elk jaar ontmoeten de gilden elkaar op het gildenfeest. Op zaterdag vinden er dan de schutterswedstrijden plaats zoals tijdens het Schietspel. Op zondagbegint de dag met een eucharistieviering gevolgd door een receptie en een gildenmaal. Te 14.00 uur start het Schoon Inkomen. Alle gilden stappen op in vol ornaat. Pracht en praal tonen zij aan het publiek. Nadien verbroederen allen in de feesttent waar er plaats moet zijn voor ongeveer 3000 personen. De aanwezigen kunnen genieten van het vlaggenspel van de vendelier. De roffelaar roert zijn trom en de dansende gilden tonen zich van hun beste zijde. Op alle discipline’s kan men als gilde punten verdienen. De gilde, die de meeste punten over vijf jaar behaald heeft de eer om het volgende Landjuweel in te richten.
c) Landjuweel
De cyclus van een landjuweel gaat over vijf jaar. (2000-2005) Tijdens het jaar van het Landjuweel vindt er geen schietspel plaats. Tijdens het vieren van het Landjuweel wordt er voor de volgende 5 jaar, per wapen, een opperkoning (op de wip) geschoten. Deze neemt dan, per wapen, voor de volgende 5 jaar zitting in de WET van de HGK.
De gilde ontvangt een prachtige tinnen Landjuweelbeker.
Studiedagen :
De gilden hebben een ganse keure aan bezittingen. Documenten, breuken, vlaggen, beelden, blazoenen… Vroeger werden deze tentoongesteld tijdens het gildenfeest of landjuweel. Nu worden deze bezittingen “gekeurd” tijdens studiedagen :
2001 Oude en Nieuwe breuken en ander gildenzilver
2002 Oude en nieuwe documenten
2003 Vlaggen en trommen
2004 Beelden en blazoenen
2005 In het jaar van het Landjuweel worden alle bezittingen getoond.
Er is een verdeelsleutel uitgewerkt om de deelnemende gilden met punten te belonen op al deze onderdelen. Punten, die uiteindelijk meetellen voor het Landjuweel.
Eretekens :
a) de Orde van de Papegaai
Als erkenning voor hun ononderbroken trouw aan het gildenleven worden de gildenbroeders, sinds de oprichting van de HGK, opgenomen in de Orde van de Papegaai. Na 35 jaar ononderbroken lidmaatschap ontvangen zij een zilveren papegaai, na 50 jaar heeft men recht op een gouden papegaai. De hoogste onderscheiding, de Gouden Plaat, wordt toegekend na 60 jaar.
b) Orde van Trouw
Op 2 oktober 1983 ontvingen de gildenzusters voor de eerste maal de Orde van Trouw. Sindsdien worden ook zij terecht erkend, op dezelfde basis als de mannen, voor hun 35- jarige, 50-jarige of 60-jarige inzet voor het gildenleven.
De huldiging van de verdienstelijke gildenleden vindt traditioneel plaats op de eerste zondag van mei..
Uitdaging
In 2002 vierden we het 50-jarig bestaan van De Hoge Gildenraad der Kempen. Half maart kon men een keure van gildenbezittingen gaan bewonderen in het Stedelijk Museum, Begijnhof, te Hoogstraten.
Van 11 tot 20 oktober heeft er in het gemeentehuis te Westerlo een zeer gesmaakte tentoonstelling plaatsgevonden.
Van dit feestjaar werd een boekwerk geschreven.
Besluit
De oprichting van de HGK is nuttig gebleken voor de Kempense Gilden. Dankzij de inzet van velen, dikwijls “ongevraagd en onbetaald”, kunnen de schuttersgilden de toekomst aan.
Frans Snijders













